Poreskim utajama i carinskim prevarama za gotovo šest godina budžet BiH je oštećen za više od 126,5 miliona KM, a fiktivni promet jedan je od najčešćih puteva kojima kreću obveznici koji žele do dodatno zarade zaobilaženjem pravila.
Uprava za indirektno oporezivanje (UIO) BiH je sumirala podatke o šteti koju je pretrpio budžet zbog obveznika koji su odlučili da posluju mimo zakona, a podaci pokazuju da je najviše novca “nestalo” lani.
Najviše izvještaja i drugih informacija službenici UIO su podnijeli nadležnom tužilaštvu upravo od početka ove godine, a budžet je najviše oštećen lani.
Uprava je, od januara do novembra ove godine, za poreske utaje ili prevare, tužilaštvima na postupanje dostavila 89 prijava. Prijavljena šteta po budžet iznosi 18,4 miliona maraka, a u istom periodu, za počinjeno krivično djelo carinske prevare, nadležnom tužilaštvu na postupanje dostavljena su dva izvještaja kojima je prijavljena šteta u iznosu od 103.873 KM.
– U 2016. godini imamo manji iznos štete za koji se sumnja da je oštećen budžet BiH u odnosu na prošlu godinu, kada je taj iznos bio najveći tokom posljednjih godina – rekao je načelnik Odjeljenja za komunikacije u UIO Ratko Kovačević.
Presjek stanja za prošlu godinu pokazuje da je za krivično djelo utaje ili prevare podneseno 66 prijava, kojima je budžet oštećen za 38,72 miliona. Podneseno je i šest prijava za krivično djelo carinske prevare, a nastala šteta premašuje 107.000 KM.
Isti broj prijava tužilaštvima je proslijeđen i tokom 2014. godine, ali je procijenjena šteta manja za oko 18 miliona KM. Te 2014. godine podneseno je devet prijava za krivično djelo carinske prevare, odnosno djela u vezi sa tom prevarom zbog nastale štete po budžet od gotovo milion KM. Procijenjena šteta po budžet u 2013. godini bila je više od 16 miliona, a godinu ranije više od 11 miliona KM.
Službene zabilješke pokazuju da je budžet prije pet godina oštećen za više od 20 miliona maraka.
Kad su u pitanju načini na koje obveznici pokušavaju da utaje obavezu za iznos PDV-a koji moraju platiti, najčešća metoda je putem “fiktivnog prometa”, odnosno prometa koji se nije stvarno desio.
Kovačević je naglasio da u skladu sa važećim propisima iz oblasti PDV-a poreski obveznici imaju mogućnost da vlastitu poresku obavezu umanje za iznos ulaznog PDV-a na računima putem kojih su izvršili određene nabavke.
– Ako te nabavke nisu bile stvarne, već je pribavljen samo fiktivni račun koji je priložen s ciljem umanjenja poreske obaveze, to je prevara i utaja PDV-a – kazao je Kovačević.
Poreski inspektori, kaže, kontrolišu i provjeravaju da li su obveznici ispravno obračunali i platili PDV obavezu. Ako se u kontrolama utvrdi naknadna obaveza koja je veća od 10.000 KM, takav predmet se prosljeđuje Odsjeku za istrage UIO, koji provjerava da li je tu bilo namjere da se ošteti budžet.
– Ako se tako nešto utvrdi, priprema se izvještaj i šalje Tužilaštvu BiH – rekao je Kovačević.
Stop švercu
Veliku pomoć u suzbijanju kriminalnih aktivnosti koje su u nadležnosti UIO BiH službenicima pružaju građani. U Upravi su kazali da građani često, uglavnom anonimno, na otvorenu liniju “Stop švercu” ukazuju na nezakonite radnje pravnih i fizičkih lica.
Glas Srpske
