SAD, Britanija i Francuska saopštili su da su njihovi raketni napadi na Siriju pogodili u samo “srce sirijskog programa za hemijsko oružje”, ali ovaj uzdržani napad najvjerovatnije neće dovesti do promjena u kursu sedmogodišnjeg rata u toj zemlji, piše Rojters.
Britanska agencija podsjeća da je prije nešto više od godinu dana, američki predsjednik Donald Tramp naredio raketni napad na Siriju zbog korišćenja hemijskog oružja. Isto to je učinio u noći između petka i subote, sa saveznicima u Parizu i Londonu.
Tramp je po okončanju vazdušnih udara na Siriju proglasio da je “misija ispunjena”, što je fraza koja se povezuje sa bivšim predsjednikom SAD Džordžom Bušom, iz 2003. godine, nakon prve faze rata u Iraku, koja ga je proganjala do kraja drugog mandata.
SAD, Britanija i Francuska su ispalile 105 raketa na Siriju zbog navodnog hemijskog napada prošle nedjelje, a Pentagon je saopštio da su mete bila tri postrojenja za hemijsko oružje.
Ovo je bila najveća intervencija zapadnih zemalja protiv sirijskog predsjednika Bašara el Asada i, kako piše Rojters, njene supersile saveznice Rusije.
Te tri zemlje su istakle da udari nisu bili usmjereni na svrgavanje Asada, niti predstavljaju intervenciju u sukobe.
Hor podrške Trampovoj odluci čuo se sa raznih strana američkog političkog spektra, ali je kritikovan nedostatak šire američke strategije za okončanje sedmogodišnjeg rata u Siriji – sa ili bez Asada.
Komentatori dovode u pitanje poruku koja stoji iza posljednjeg napada, a koja signalizira da Zapad neće dozvoliti nekažnjeno korišćenje hemijskog oružja, ali su uzdržani kada se radi o dubljoj umiješanosti u slučajevima kada barel-bombe ubiju mnogo više Sirijaca.
– Da bi se uspjelo na duge staze, potrebna nam je sveobuhvatna strategija za Siriju i cijeli region. Vazdušni udari bez šire strategije mogu biti neophodni, ali oni sami neće postiće američke ciljeve na Srednjem istoku – izavio je republikanski senator Džon Mekejn, koji se prije godinu dana zalagao za agresivnije akcije protiv vlade u Damasku.
Tramp je dao na znanje da želi povlačenje oko 2.000 američkih vojnika iz Sirije, koji su uključeni u kampanju protiv Islamske države, kao i da je njegova administracija suspendovala podršku sirijskim pobunjenicima, što dokazuje njegovu želju o prestanku američkog angažovanja u Siriji.
Ali je, izgleda, ušao u sukob sa tom porukom kada je rekao da su zapadni saveznici spremni da “zadrže taj odgovor” ako predsjednik Bašar al Ašad ne prestane da koristi hemijsko oružje, navodi Rojters.
Britanska agencija prenosi izjavu neimenovanog američkog zvaničnika da je ministar odbrane Džejms Matis ubijedio Trampa da izbjegava jače akcije, kakve je predsjednik SAD u početku tražio, jer bi to rizikovalo eskalaciju sa Rusijom.
I pored toga, dodao je isti izvor, administracija u Vašingtonu nije nimalo bliže sastavljanju sveobuhvatne strategije za rat u Siriji.
Isti zvaničnik, koji nije želio da bude imenovan, kaže da je Tramp želio da nanese veću štetu Asadovoj ratnoj mašini, ali je na kraju pristao na onesposobljavanje kapaciteta za proizvodnju hemijskog oružja, dijelom i zato što su ga podsjetili da se dio njegove izborne baze u SAD protivi dubljem uvlačenju u sirijski haos.
– To je teška kontradicija za rješavanje – kaže izvor Rojtersa.
Iako je napad hemijskim oružjem stavio Siriju u potpunosti pod Trampov “radar”, stručnjaci ne smatraju da će ga neko ubijediti da se tom zemljom bavi poslije pobjede nad Islamskom državom.
Više američkih zvaničnika, koji su željeli da ostanu anonimni, tvrde da prioritet ove administracije nije uklanjanje Asada, koji je preživio na vlasti uz obilnu pomoć Irana i Rusije.
– Još nema odgovora na “problem Asad”, izjavio je Firas Maksad, direktor “Fondacije Arabija”, sa sjedištem u Vašingtonu i dodao: “Asad je uspio, barem u izglednoj budućnosti, i na tome kapitalizuje”.
Denis Ros, koji je bio savjetnik za Srednji istok i administraciji Baraka Obame, kaže da će raketni udari imati mali efekat na ukupnu situaciju u Siriji.
Trampov pristup, prema njegovim riječima, nije ravnoteža snaga u Siriji, jer se on bavi Islamskom državom i odvraćanjem Asada da koristi hemijsko oružje.
– Udari mogu da uvjere Vladimira Putina da treba da zaustavi Asada u daljem korišćenju hemijskog oružja, ali jasno je da se mi povlačimo iz Sirije. Udari ne mijenjaju tu realnost – dodao je Ros.
Zapadne zemlje su, kako navodi Rojters, u problemu da izbjegnu dalju eskalaciju, uključujući i bilo kakav neočekivan sukob sa njihovim rivalom, supersilom Rusijom.
Britanska agencija zaključuje da zapadna intervencija praktično nema šanse da izmjeni vojni balans moći u vrijeme kada je Asad u najjačoj poziciji od početka sukoba u Siriji.
Agencije
